III RC 164/23 - wyrok Sąd Rejonowy w Pruszkowie z 2024-02-14
Sygn. akt III RC 164/23
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 14 lutego 2024 r.
Sąd Rejonowy w Pruszkowie, III Wydział Rodzinny i Nieletnich
w składzie następującym:
Przewodniczący: sędzia Marta Węglewska
Protokolant: sekretarz sądowy Dorota Wlach-Kamieńska
po rozpoznaniu w dniu 1 lutego 2024 r. w Pruszkowie
na rozprawie
sprawy z powództwa K. S.
przeciwko W. S.
o alimenty
1. Oddala powództwo,
2. Przyznaje i nakazuje wypłacić ze środków Skarbu Państwa Kasa Sądu Rejonowego w Pruszkowie adwokatowi F. J. kwotę 120 ( sto dwadzieścia) złotych podwyższoną o kwotę podatku od towarów i usług tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powódce z urzędu,
3. Odstępuje od obciążania powódki obowiązkiem ponoszenia kosztów postępowania w zakresie zastępstwa procesowego pozwanego.
UZASADNIENIE
Pozwem z 13 kwietnia 2023r. K. S. domagała się zasądzenia na jej rzecz od pozwanego W. S. alimentów w kwocie po 1000 zł. miesięcznie płatnych z góry do dnia 10-go każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki z płatnością którejkolwiek z rat; na rozprawie 1 lutego 2024r. pełnomocnik powódki doprecyzował, że powódka domaga się alimentów od dnia wniesienia powództwa.
W uzasadnieniu wskazywano, że małżeństwo stron zostało rozwiązane przez rozwód z winy pozwanego na mocy Wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z (...) XXIVC 1077/08, Sąd Apelacyjny podtrzymał w części wyrok Sądu Okręgowego. Na mocy wyroku Sądu Rejonowego w Piasecznie z 30 kwietnia 2010r. III RC 92/10 zostały zasądzone od W. S. na rzecz K. S. alimenty w kwocie 400 zł. miesięcznie. Następnie wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z 27 lipca 2017r. VICa 825/16 Sąd uchylił obowiązek alimentacyjny W. S. na rzecz K. S.. Pozwany jest z zawodu(...) do grudnia 2015r. prowadził (...), z którego uzyskiwał dochód w wysokości 2000 zł. miesięcznie; posiada także status (...) i w 2015r. otrzymywał dotację w wysokości 2000 zł. miesięcznie. U powódki natomiast rozpoznano (...), na skutek których była trzykrotnie hospitalizowana w Instytucie (...); od lutego 2016r. jest zarejestrowana w urzędzie pracy jako osoba bezrobotna ale nie otrzymuje zasiłku. 6 listopada 2020r. zawarła ze spółką (...) Sp. z o.o. umowę o współpracę z której otrzymała 1000 zł. brutto. Ponadto 6 grudnia 2020r. zawarła umowę zlecenia z przedsiębiorstwem (...) S.A. i za wykonanie umowy otrzymała 12000 zł. brutto. Podnoszono także, że powódka żyje w niedostatku, przez co nie jest w stanie zaspokoić swoich podstawowych potrzeb, w 2021roku jej roczny dochód wyniósł 9319zł. Nie jest w stanie regulować comiesięcznych zobowiązań a zatem zaspokoić swoich uzasadnionych potrzeb.
18 sierpnia 2023r. w odpowiedzi na pozew W. S. domagał się oddalenia powództwa. Uzasadniał tym, że powódka będąc osobą zdrową sprytnie gra na emocjach, wykorzystuje sądy i ludzi dla korzyści materialnych a także wytacza mu różne postępowania bezzasadnie od 20 lat. W 2022roku otrzymała 430 000 zł zaś w 2010roku sprzedała mieszkanie za 220000 zł. Sam jest przewlekle chory pod nadzorem lekarzy z centrum rehabilitacyjnego, ma poważne problemy ortopedyczne a niestety pracować może tylko fizycznie, z prac dorywczych ma dochód 1500 zł. miesięcznie Obecna żona pozwanego pracuje w aptece z zarobkami 3500 zł. pomagają im starsi rodzice jego i żony.
Jego pełnomocnik pismem złożonym na rozprawie 1 lutego 2024r. argumentował także i tym, że identyczne okoliczności powódka przytaczała już w ramach postępowania toczącego się przed Sądem Rejonowym w Piasecznie ( III RC 364/15) o uchylenie obowiązku alimentacyjnego w trakcie przesłuchania 27 czerwca 2016r. a także przywołuje identyczne okoliczności związane z sytuacją zdrowotną i majątkową. Powódka jest w stanie pracować. Nie znajduje się zatem w niedostatku. Ponadto nie później niż 26 marca 2021r. otrzymała kwotę 409191,78 zł. tytułem należnej jej od W. S. spłaty z tytułu działu majątku dorobkowego. Zapłata miała nastąpić na rachunek bankowy syna stron P. S.. Poza tym zgodnie z postanowieniem Sądu Okręgowego w Siedlcach VS 462/22 uzyskała od Skarbu Państwa odszkodowanie 5000 zł. w związku z przewlekłością postępowania. Natomiast sytuacja osobista i majątkowa pozwanego jest bardzo trudna, jest ograniczony ruchowo, ma na utrzymania dwóch małoletnich synów, nie ma oszczędności.
Na rozprawie pełnomocnicy stron podtrzymywali dotychczasowe stanowiska.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z (...). związek małżeński W. S. i K. S. został rozwiązany przez rozwód z winy męża, Sąd ustalił także alimenty od W. S. na rzecz małoletniego wówczas S. S. ur. (...)
Wyrokiem Sadu Rejonowego w Piasecznie z 4 lipca 2016r. w sprawie III RC 364/15 zmienionym Wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z 27 lipca 2017r. w sprawie VICa 825/16 uchylony został obowiązek alimentacyjny W. S. na rzecz K. S. w kwocie 700 złotych miesięcznie ustalony w pkt 2 Wyroku Sądu Rejonowego w Piasecznie z 11 października 2012r. w sprawie III RC 323/11 z dniem 26 sierpnia 2015r.
K. S. ma (...) lata, nie ma majątku, obecnie nie pracuje, mieszka w W. w mieszkaniu kwaterunkowym, z młodszym synem i jego rodziną. Nie ma oszczędności. Jest współwłaścicielką kilkunastoletniego samochodu syna, od wielu lat leczy się psychiatrycznie z uwagi na epizody i zaburzenia depresyjne; kilkakrotnie była psychiatrycznie hospitalizowana po próbach samobójczych. Przyjmuje odpowiednie tabletki. Okresowo mieszkała z partnerem i ze starszym synem. Obaj synowie od dawna są pełnoletni i wspierają ją. Bywała zatrudniona w różnym trybie i charakterze. Od wielu lat jest stroną sprawy sądowej z bankiem z uwagi na konieczność spłacania kredytu zaciągniętego na kupno mieszkania, którego nie otrzymała z uwagi na upadłość dewelopera; bank nie wypłacił także ostatniej transzy kredytu i powódka nie podpisała aktu notarialnego. Wymaga ambulatoryjnego leczenia psychiatrycznego i zdrowego trybu życia. W 2021r. jej dochód wyniósł 10670,24 zł. Nie wstąpiła ponownie w związek małżeński. Orzeczeniem z 8 grudnia 2023r. zaliczona została do stopnia niepełnosprawności umiarkowanego, może pracować na stanowisku przystosowanym. Prezydent M. S. W. 30 listopada (...). przyznał jej zasiłek celowy 1000 zł. na grudzień na buty i leki, 500 zł. na dożywianie oraz zasiłek okresowy za czas od 1 listopada do 30 stycznia 2024r. 388 zł. miesięcznie.
23 marca 2021r. w celu wykonania wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z(...). w sprawie XXIVC (...) zawarła porozumienie z P.P. B. mocą którego mieli oni solidarnie zapłacić jej 409191,78 zł do 26 marca 2021r. na rachunek bankowy jej syna P., który był upoważniony do odbioru świadczenia, pieniądze były efektem jej wygranej przed sądem z tytułu skargi paulińskiej. Powódka utrzymuje, że pieniędzy tych było około 300 0000 zł i nic z nich nie zostało, ponieważ musiała spłacić długi i spłacić syna, który jej wcześniej pomagał finansowo i mieli ustną umowę, że pieniądze odda. Utrzymywała się z nich przez długi czas.
Powódka nie pracuje od niespełna 2 lat, kiedy to zatrudniona była w sklepie, z zarobkami ponad 30000 zł., następnie przebywała w szpitalu (...). Pomaga jej finansowo starszy syn. Młodszy syn mieszka z powódką, ma własne dzieci. Powódka nie szuka pracy, uważa, że stan zdrowia nie pozwala na to. Ma kilkaset tysięcy złotych długów ( twierdzi, że nie wie ile ale do 900 tysięcy) z uwagi na kredyt mieszkaniowy i kredyty konsumpcyjne na zakupy w sklepie. Zobowiązania zaciągnęła po rozwodzie z pozwanym, nie wstąpiła ponownie z związek małżeński.
W. S. ma (...) lata, w 2014roku ponownie ożenił się, mieszka z żoną i małoletnimi dziećmi- mają 2 synów w wieku (...) i (...) lat.. Żona powoda jest pomocą (...), leczy się na (...). W. S. jest współwłaścicielem rolnej działki na M., otrzymuje rocznie dopłatę wraz z pozostałymi współwłaścicielami w kwocie 2000 zł. przeznaczaną na jej utrzymanie. Nie ma innego majątku, mieszkanie wynajmuje wraz z żoną. Pozwany cierpi na (...). Wymaga długotrwałej rehabilitacji. W 2022r.jego dochód wyniósł 31730,90 zł. Nie ma oszczędności. Pozwany zawarł nowy związek małżeński w którym pozostaje od 10lat. Ma problemy z chodzeniem, zaleca mu się (...) Z prac dorywczych osiąga dochód 1500 zł. miesięcznie, nie ma stwierdzonej niezdolności do pracy. Do około 9 lat temu prowadził działalność gospodarczą.
Powyższy stan faktyczny sąd ustalił w oparciu o dokumenty złożone do akt sprawy:
k. 1-20, 124-130 kopie orzeczeń z uzasadnieniami, k. 32-35, 107 umowa i zeznania podatkowe, k. 21 -31, 63-84, 108-110 karta informacyjna ze szpitala i dokumentacja medyczna, k. 111-114 decyzje (...) faktury, zeznania stron k. 133-135 i nagranie k. 136, z akt dołączonych XXIVC 1077/08, III RC 364/15 i III RCo 23/22 orzeczenia wraz z uzasadnieniami.
Sąd zeznaniom stron dał wiarę ale rozpatrywał je przez pryzmat silnego ich skonfliktowania od wielu lat i chęci obojga uwypuklenia swojej trudnej sytuacji życiowej a umniejszenia możliwości zarobkowych.
Powództwo było bezzasadne.
Stosownie do treści przepisu art. 60 § 1 kro małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia i który znajduje się w niedostatku, może żądać od drugiego małżonka rozwiedzionego dostarczania środków utrzymania w zakresie odpowiadającym usprawiedliwionym potrzebom uprawnionego oraz możliwościom zarobkowym i majątkowym zobowiązanego. § 2 Jeżeli jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec, że małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku. § 3 Obowiązek dostarczania środków utrzymania małżonkowi rozwiedzionemu wygasa w razie zawarcia przez tego małżonka nowego małżeństwa. Jednakże gdy zobowiązanym jest małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za winnego rozkładu pożycia, obowiązek ten wygasa także z upływem pięciu lat od orzeczenia rozwodu, chyba że ze względu na wyjątkowe okoliczności sąd, na żądanie uprawnionego, przedłuży wymieniony termin pięcioletni.
Art. 61 kro stanowi także, że z zastrzeżeniem przepisów poprzedzających do obowiązku dostarczenia środków utrzymania przez jednego z małżonków rozwiedzionych drugiemu stosuje się odpowiednio przepisy o obowiązku alimentacyjnym między krewnymi.
Wysokość świadczeń alimentacyjnych od osoby zobowiązanej do alimentacji zależy nie tylko od usprawiedliwionych potrzeb osoby uprawnionej, ale także od możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego ( art. 135 kro).
Przez ustawowe określenie „możliwości zarobkowe i majątkowe” rozumie się nie tyko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane ze swojego majątku, lecz także te zarobki i dochody, które osoba zobowiązana do alimentacji może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych.
W sprawie niniejszej rozwód orzeczony został z winy pozwanego a powódka nowego małżeństwa nie zawarła, otworzyła się zatem możliwość a i obowiązek sądu zbadania, czy rozwód pociąga obecnie za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej powódki i czy pozwany obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania jej usprawiedliwionych potrzeb chociażby nie znajdowała się w niedostatku.
W ocenie sądu powódka nie znajduje się ani w niedostatku ani rozwód obecnie nie pociąga dla niej istotnego pogorszenia jej sytuacji materialnej.
Rozwód orzeczony został w 2008r, uprawomocnił się w marcu 2009r. zatem 15 lat temu. Obie strony żyją skromnie, powódka mieszka w lokalu kwaterunkowym pozwany zaś mieszkanie wynajmuje.
W ocenie sądu wbrew stanowisku powódki może ona pracować. Wniosek taki jednoznacznie wypływa z aktualnego zaświadczenia o stopnia niepełnosprawności. Niezrozumiała jest jej postawa polegająca na całkowitym zaniechaniu poszukiwania pracy. Powódka od lat leczy się (...), leczenie to przynosi efekty, dochodzi swoich praw, potrafi i słusznie- zadbać o siebie.
Pozwany także mógłby pracować w pełnym wymiarze godzin, nie jest niepełnosprawny i może zarobić więcej, niż to czyni- jak twierdzi. Zagadnienie to jednak przekładać się powinno tylko na funkcjonowanie jego obecnej rodziny a nie rozwiedzionego małżonka. Co istotne jednak ma na utrzymaniu małoletnie dzieci, żona zarabia niewiele. W tym stanie rzeczy czyli obciążenia pozwanego koniecznością realizowania obowiązku alimentacyjnego w stosunku do małoletnich dzieci nawet przy zarobkach analogicznych do zarobków jego małżonki nie sposób uznać, że rozwód pociąga dla powódki, po 15 latach, istotne pogorszenie jej sytuacji materialnej. Pozwany także jest schorowany, ma inne jeszcze osoby na utrzymaniu. Pozostawanie we wspólnym pożyciu nie zmieniłoby tego stanu rzeczy, co najwyżej małżonkowie mogliby liczyć na wzajemną pomoc w zakresie codziennych spraw.
Powódka już po rozwodzie zaciągała zobowiązania, które mają znaczący wpływ na jej sytuację i to nie rozwód jednak pociągnął za sobą taki trudny w efekcie splot okoliczności. Poza tym powódka otrzymała około 3 lata temu co najmniej 300 000 zł. i twierdzi, ze pieniądze zużyła.
Strona powodowa nie wykazała w ocenie sądu ani faktu, iż rozwód pociąga obecnie za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej K. S. i na czym to miałoby polegać po tylu latach w warunkach w jakich strony funkcjonują teraz ani zakresu w jakim sąd miałby orzec o przyczynianiu się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego. Nie wykazano, dlaczego kwota 1000 zł. miałaby stanowić tenże odpowiedni zakres.
W ocenie Sądu Rejonowego możliwości zarobkowe i majątkowe pozwanego, jak to już wykazywano, nie pozwalają na chociażby częściowe uwzględnienie powództwa. Od ponad 6 lat nie był już jednak orzeczeniem sądu zobowiązany do alimentowania byłej żony nie musiał się zatem w codziennym życiu i planowaniu swojej przyszłości liczyć z koniecznością takiego gospodarowania i przygotowania ażeby móc nadal na przyszłość zaspokajać jej potrzeby; byli małżonkowie poza spotykaniem się sporadycznie w sądzie nie utrzymują żadnych stosunków.
W tym stanie rzeczy z mocy wymienionych przepisów, należało orzec jak w punkcie 1. wyroku.
Na podstawie art. 102 k.p.c. w zw. z art. 98 § 1 k.p.c. Sąd w punkcie 3. wyroku odstąpił od obciążania powódki kosztami postępowania w sprawie biorąc pod uwagę jej jednak trudną sytuację życiową.
Powód reprezentowany był w niniejszym postępowaniu przez pełnomocnika z urzędu. Pełnomocnik złożył wnioski o przyznanie im kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, oświadczając, iż nie zostały one opłacone w całości, ani w części. Zgodnie z art. 29 ust. 1 Prawa o adwokaturze koszty nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu ponosi Skarb Państwa, przy czym na mocy art. 29 ust. 2 powyższej ustawy szczegółowe zasady ponoszenia kosztów, o których mowa w ust. 1, z uwzględnieniem sposobu ustalania tych kosztów, wydatków stanowiących podstawę ich ustalania oraz maksymalnej wysokości opłat za udzieloną pomoc regulowane są przez Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu par. 10 pkt 9.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Pruszkowie
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Marta Węglewska
Data wytworzenia informacji: