III RNs 1136/18 - postanowienie z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Pruszkowie z 2020-09-30
Sygn. akt III RNs 1136/18
POSTANOWIENIE
Dnia 30 września 2020 r.
Sąd Rejonowy w Pruszkowie III Wydział Rodzinny i Nieletnich
w składzie następującym:
Przewodniczący: sędzia Katarzyna Gizińska
po rozpoznaniu w dniu 30 września 2020 r. w Pruszkowie
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z wniosku M. P. (1)
z udziałem M. P. (2)
o pozbawienie M. P. (2) małżonka samodzielnego zarządu majątkiem wspólnym
postanawia:
1. oddalić wniosek.
2. ustalić, iż wnioskodawczyni i uczestnik we własnym zakresie ponoszą koszty związane ze swoim udziałem w sprawie.
UZASADNIENIE
M. P. (1) w dniu 24 września 2018 r. złożyła w tutejszym Sądzie wniosek o pozbawienie uczestnika postępowania M. P. (2) samodzielnego zarządu majątkiem wspólnym (k. 3-8).
Wnioskodawczyni w toku całego postępowania do chwili zamknięcia rozprawy popierała wniosek i domagała się pozbawienia M. P. (2) samodzielnego zarządu majątkiem wspólnym oraz zasądzenia od uczestnika postępowania na jej rzecz zwrotu kosztów postępowania (k. 185, protokół płyta CD k. 187, k. 335, protokół płyta CD k. 338, k. 534, protokół płyta CD k. 537, k. 653, protokół płyta CD k. 656, k. 655-669).
M. P. (2) nie uznał wniosku i w toku całego postępowania do chwili zamknięcia rozprawy domagał jego oddalenia w całości oraz zasądzenia od wnioskodawczyni na jego rzecz zwrotu kosztów postępowania (k. 226, k. 534, protokół płyta CD k. 537, k. 653, protokół płyta CD k. 656, k. 665, k. 719).
Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:
M. P. (1) i M. P. (2) są małżeństwem. Związek małżeński zawarli w dniu (...)r. w W.. Mają pełnoletnią córkę M. P. (3) urodzoną dnia (...) oraz małoletnie dzieci córkę Z. P. urodzoną dnia (...) i syna A. P. urodzonego dnia (...)
W dniu (...)r. zawarli umowę spółki cywilnej, której przedmiotem było prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie (...)pod nazwą (...). Przez wiele lat spółka bardzo dobrze prosperowała, małżonkowie osiągali wysokie dochody, zatrudniali pracowników. Początkowo małżonkowie wspólnie zajmowali się sprawami spółki, M. P. (1) w okresie ciąż i po porodach pozostawała w domu, sprawami spółki zajmował się M. P. (2). W 2015 r. pojawiły się problemy finansowe i (...)przez M. P. (2), w domu uczestników dochodziło do interwencji policji.
Małżonkowie w dniu (...)r. podpisali umowę najmu umowy części nieruchomości położonej w P., składającej się z działek o nr ewidencyjnych (...), dla której Sąd Rejonowy w Pruszkowie prowadzi księgę wieczystą nr (...), z której wynika iż przez okres 3 lat będą otrzymywać czynsz najmy w wysokości 8.000 zł miesięcznie, po 4.000 zł miesięcznie każde z nich. M. P. (1) otrzymuje kwotę 2.200 zł miesięcznie tytułem odpłatności za wynajem mieszkania położonego w P. przy ulicy (...).
M. P. (2) od dnia (...)r. podjął zatrudnienie w (...) na podstawie umowy zlecenie na stanowisku (...), obecnie jest zatrudniony na podstawie umowę o pracę na czas nieokreślony, posiada pozytywną opinię w miejscu pracy. Podjął (...), był (...), w okresie (...). Mieszka z ojcem. Prawidłowo funkcjonuje w miejscu zamieszkania i w pracy.
Przeciwko M. P. (2) został skierowany akt oskarżenia do sądu pod zarzutem, iż w okresie od (...)r. do (...)r. uporczywie nie wpłacał na konto Urzędu Skarbowego podatku należnego VAT, czym naraził Skarb Państwa na uszczuplenie wpływów z podatku od towarów i usług w kwocie (...)zł oraz w okresie od (...)r. do (...)r. nie wpłacał w terminie na konto zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych pobranych od wynagrodzeń wypłaconych pracownikom w miesiącach od (...)r. do (...)r. czym naraził Skarb Państwa na uszczuplenie wpływów z podatku dochodowego od osób fizycznych w kwocie (...)zł.
Urząd Skarbowy w P. dokonał zajęcia rachunku bankowego i wkładu oszczędnościowego spółki w (...)r., w(...)r., w(...)r. Dnia (...)r., (...)r., (...)r., (...)r. zostały wystawione tytuły wykonawcze przeciwko spółce.
Odroczono termin zapłaty do dnia (...)r. z tytułu zaległości w podatku dochodowym (Pit -4) od wypłaconych w latach (...)wynagrodzeń w kwocie (...)zł wraz z odsetkami oraz z tytułu zaległości w podatku od towarów i usług za poszczególne miesiące w latach (...)i okresy: (...)r. w kwocie (...)zł wraz z odsetkami oraz z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) za (...)w kwocie (...)wraz z odsetkami oraz w z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych (PPL) za lata (...)w kwocie (...) zł wraz z odsetkami.
Rozłożono na raty zaległość w podatku dochodowym od osób fizycznych (PPL) za (...)r. w kwocie (...) zł oraz z tytułu zaległości w podatku dochodowym (Pit -4) od wypłaconych w (...)wynagrodzeń w kwocie (...)zł wraz z odsetkami oraz z tytułu zaległości w podatku od towarów i usług za (...)r. w kwocie (...)zł.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych w (...)r., w (...)r. , w (...)r. dokonał zajęcia rachunku bankowego i wkładu oszczędnościowego spółki. Dnia (...)r. (...)r., (...)r., (...)r., (...)r., (...)r. zostały wystawione tytuły wykonawcze przeciwko spółce. Zobowiązania wobec ZUS zostały rozłożone na raty.
Toczyło się przeciwko spółce postępowanie egzekucyjne w administracji prowadzone przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w P. i Dyrektora (...)Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w W.. Spółka jest także dłużnikiem (...)., która dysponuje przeciwko niej nakazem zapłaty wydanym przez sąd powszechny i która odmówiła rozłożenia na raty spłaty zadłużenia.
Małżonkowie dokonali podziału jednej z nieruchomości wchodzącej w skład ich majątku wspólnego. Dnia (...)r. sprzedali dwie nieruchomości za kwotę(...)zł każda.
Spłacili zobowiązania na łączną kwotę (...)zł, w tym: kwota (...)tytułem egzekucji prowadzanej przez komornika A. D., kwotę (...)zł tytułem zadłużenia w US w P., (...) zł z tytułu zadłużenia w (...), (...)zł tytułem zadłużenia w US w P., (...)zł tytułem zadłużenia w US w P., (...)zł tytułem zadłużenia w US w P., (...)zł tytułem zadłużenia w US w P., (...)zł tytułem zadłużenia w US w P. i (...)zł tytułem zadłużenia wobec ZUS, (...)zł tytułem zadłużenia w (...), (...)zł tytułem zadłużenia w ZUS, (...)zł z tytułu ugody z (...) (...)zł z tytułu ugody z (...), (...)zł tytułem zadłużenia w Gminie M., (...)zł z tytułu ugody ze (...).; (...)zł tytułem zadłużenia w (...), (...)zł z tytułu zadłużenia wobec (...), (...)zł z tytułu zadłużenia wobec (...)., (...)zł tytułem egzekucji prowadzanej przez komornika M. W. (...)na rzecz (...), (...)zł z tytułu zadłużenia wobec (...)., (...)zł tytułem umowy kredytu w (...)., (...)zł tytułem kosztów związanych z postępowaniem egzekucyjnym w US w P.,(...)zł tytułem zadłużenia w US w P., (...)zł tytułem zadłużenia w ZUS, (...)zł tytułem egzekucji prowadzanej przez komornika S. L. (...), kwotę (...)zł tytułem egzekucji prowadzanej przez komornika S. D. (...), (...)zł tytułem egzekucji prowadzanej przez komornika D. K. (...), (...)zł tytułem zadłużenia w ZUS.
Małżonkowie zawiesili prowadzenie działalności gospodarczej. Nie zamieszkują wspólnie, nie prowadzą wspólnego gospodarstwa domowego, pozostają w separacji faktycznej. Są skonfliktowani, praktycznie nie rozmawiają. Posiadają zabudowaną nieruchomość położoną w P., działkę położona w P. przy ulicy (...) o powierzchni (...)m ( 2) zbudowaną halą, którą wynajmują, dwie niezabudowane działki położone w P. przy ulicy (...) o powierzchni (...)m ( 2 )każda, samochód marki R. (...), samochód R. (...) i samochód R. (...).
Postanowieniem z dnia 03 września 2019 r. Sąd Rejonowy w Pruszkowie w sprawie III RNs 807/17 oddalił wniosek o zobowiązanie M. P. (2) do (...).
Sąd Rejonowy w Pruszkowie wyrokiem z dnia 29 lipca 2020 r. w spawie III RC 502/19 w punkcie 1 ustanowił z dniem (...)roku rozdzielność majątkową pomiędzy M. P. (1) a M. P. (2) oraz w punkcie 2 zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 820 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Wyrok ten w punkcie 1 uprawomocnił się z dniem (...)r.
Sąd Rejonowy powyższy stan faktyczny ustalił w oparciu o następujące dowody: kopię odpisu zupełnego aktu małżeństwa k. 12, kopię umowy spółki k. 13-14, kopie aneksów k. 15-17,kopie odpisów skróconych aktów urodzenia k. 18-19, kopie odpisów skróconych aktów urodzenia k. 18 -19, kopię informacji z KP k. 24, kopie kart(...)k. 35-37, kopię aktu oskarżenia k. 52, kopie zawiadomień o zajęciu k. 55, k. 62, k. 66, k. 71, k. 76, k. 78, k.80, , k. 82, k. 84, k. 86, k. 88, k. 97, kopie tytułów wykonawczych k. 57, k. 64-65, k. 68, k. 72, k. 99-134, kopie upomnień k. 59-61, k. 70, k. 74-75, k. 90-95, kopię wezwania do zapłaty k. 137, kopię zawiadomienia o wszczęciu egzekucji k. 138, kopię zajęcia wierzytelności k. 139, kopie zawiadomienia k. 141-146, kopię informacji k. 217, wydruki maili k. 147-169, wydruk z KW k. 206-211, kopię zawiadomienia k. 214, kopia umowy zlecenia k. 238-239, kopia propozycji ugody k. 240-241, potwierdzenie przelewu k. 242, opinię k. 243, kopię umowy najmu k. 246-248, kopię zawiadomienia k. 294, kopię decyzji k. 295-300, wydruki wiadomości sms k. 407-447, k. 451-531, wydruk postanowienia k. 448, kopię zaświadczenia k. 449, kopię wypisu aktu notarialnego k. 556-564, k. 565-570, kopię umowy k. 571-573, kopię decyzji k. 596-612, potwierdzenia przelewów k. 574-586, k. 628, kopię ugody k. 623, kopię umowy spłaty w ratach k. 624, kopię porozumienia k. 625, kopię zawiadomienia k. 629, kopię ugody k. 632-633, k. 642, postanowienie k. 644, umowa k. 645-646, upomnienie k. 648, zeznania świadka M. H. k. 363 verte-364, protokół płyta CD k. 366, zeznania świadka J. N. k. 364, protokół płyta CD k. 366, zeznania świadka S. P. k. 364 verte-365, protokół płyta CD k. 366, zeznania świadka B. K. k. 534, protokół płyta CD k. 537, zeznania świadka T. K. k. 534 verte -535, protokół płyta CD k. 537, zeznania świadka W. P. k. 535-536, protokół płyta CD k. 537, zeznania świadka B. P. k. 653 verte-654, protokół płyta CD k. 656, zeznania świadka B. A. k. 654 verte, protokół płyta CD k. 656.
Sąd Rejonowy na podstawie art. 235 2 § 1 pkt 5 kpc pominął wniosek dowodowy o przesłuchanie w charakterze świadka P. K. jako zmierzający jedynie do przedłużenia postępowania.
Sąd Rejonowy na podstawie art. 235 ( 2 )§ 1 pkt 2 kpc pominął wniosek o zwrócenie się do (...)oraz (...)o dokumentację (...)jako nieprzydatny do rozpoznania sprawy.
Zarządzeniem z dnia 04 czerwca 2020 r. w trybie art. 15 zzs 2 ustawy z dnia 02 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. 2020, poz 374 z późn. zm.) pełnomocnicy stron zostali zobowiązani w terminie 14 dni do zajęcia ostatecznego stanowiska na piśmie i uprzedzeni, iż wobec przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości sąd przewiduje na podstawie powyższego przepisu zamknąć rozprawę i wydać orzeczenie kończące na posiedzeniu niejawnym.
Ani wnioskodawczyni ani uczestnik postępowania nie sprzeciwili się przeprowadzeniu posiedzenia niejawnego w terminie 7 dni od dnia otrzymania zawiadomienia ich o skierowaniu sprawy na posiedzenie niejawne, wskazanym w art. 15zzs 1 wyżej cytowanej ustawy.
W odpowiedzi na zobowiązanie wnioskodawczyni wskazała, iż postępowanie dowodowe nie zostało przeprowadzone w całości, ponieważ nie został przeprowadzony dowód z wysłuchania uczestników postępowania.
Postanowieniem z dnia 30 lipca 2020 r. Sąd Rejonowy na podstawie art. 235 2 § 1 pkt 5 kpc oddalił wniosek o przeprowadzenie dowodu z wysłuchania uczestników postępowania jako zmierzający do przedłużania postępowania.
Sąd Rejonowy zważył, co następuje:
Stosownie do treści przepisu art. 40 kro z ważnych powodów sąd może na żądanie jednego z małżonków pozbawić drugiego małżonka samodzielnego zarządu majątkiem wspólnym; może również postanowić, że na dokonanie czynności wskazanych w art. 37 § 1 k.p.c. zamiast zgody małżonka będzie potrzebne zezwolenie sądu. Postanowienia te mogą być uchylane w razie zmiany okoliczności.
Przechodząc do oceny zgłoszonego wniosku w pierwszej kolejności należy wskazać, iż pozbawienie jednego z małżonków samodzielnego zarządu majątkiem wspólnym odnosi skutek na przyszłość, po uprawomocnieniu się postanowienia. Przepis art. 40 kro nie daje podstaw do objęcia mocą takiego orzeczenia okresu wstecznego. Podstawową przesłanką rozstrzygnięcia jest istnienie wspólności majątkowej małżeńskiej oraz wyodrębnionej masy majątkowej (majątku wspólnego) jako przedmiotu zarządu. Ustanowienie rozdzielności majątkowej w oparciu o przepis art. 52 kro uniemożliwia uwzględnienie żądania opartego na przepisie art. 40 kro. W wyniku zmiany ustroju majątkowego wniosek o pozbawienie jednego z małżonków samodzielnego zarządu majątkiem wspólnym jako nie mający podstawy w prawie materialnym podlega oddaleniu i bez znaczenia jest okoliczność, że jego bezzasadność powstała w toku postępowania (por. postanowienie SN z dnia 10 lutego 1999 r., II CKN 1103/98).
W rozpatrywanej sprawie Sąd Rejonowy z urzędu posiada wiedzę, iż wyrokiem z dnia 29 lipca 2020 r. w spawie III RC 502/19 ustanowiono z dniem (...)roku rozdzielność majątkową pomiędzy M. P. (1) a M. P. (2), a orzeczenie w tym zakresie jest prawomocne.
Niezależnie od powyższego zdaniem Sądu Rejonowego zgromadzony w sprawie obszerny materiał dowodowy nie dostarczył podstaw do uwzględnienia żądania zgłoszonego przez M. P. (1).
Na wstępie wskazać należy, iż wnioskodawczyni reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika nie wskazała, pomimo kilkukrotnego zobowiązania do zajęcia stanowiska w sprawie nie wskazała w jaki sposób wnosi o pozbawienie uczestnika zarządu majątkiem – czy ma to być pozbawienie w całości wraz z pozbawieniem prawa do wyrażania zgody na wymienione czynności, czy pozbawienie zarządu całym majątkiem wspólnym, z pozostawieniem uprawnienie do wyrażania zgody na konkretne czynności wymienione w art. 37 § 1 kro, czy pozbawienie zarządu określonymi składnikami majątku wspólnego z pozostawieniem prawa do wyrażania zgody, czy pozostawienie samodzielnego zarząd majątkiem wspólnym, z zobowiązaniem do uzyskiwania zgody sądu na dokonanie poszczególnych czynności.
Ponadto w sprawie zostało bezspornie ustalone, iż M. P. (2) doprowadził do ogromnego zadłużenia prowadzoną przez małżonków spółkę. Powyższe nie wynikało w ocenie Sądu Rejonowego z jego rażącej nieudolności, złej woli czy lekkomyślności w wykonywaniu zarządu. Uczestnik postępowania nie potrafił poradzić sobie z narastającymi trudnościami, a niewłaściwe wywiązywanie się ze zobowiązań wobec spółki przez inne podmioty powodowało narastające problemy z płatnościami. Uczestnik nie wypłacał wynagrodzeń pracownikom, nie regulował płatności podatkowych i składek do ZUS. Wnioskodawczyni posiadała wiedzę odnośnie problemów z wypłatami dla pracowników, bywało iż samodzielnie bądź za pośrednictwem swojego ojca te wypłaty realizowała, miała dostęp do dokumentacji oraz osobisty kontakt z osobą prowadzącą księgowość spółki. Była świadoma także (...)i zdaniem Sądu Rejonowego jej argumenty w zakresie uniemożliwiania jej zarządu majątkiem wspólnym przez uczestnika postępowania nie są trafne.
Po pierwsze, wnioskodawczyni miała swobodny dostęp do siedziby spółki i możliwość rozmawiania z pracownikami, po wtóre M. P. (2) po raz pierwszy był (...) (...)r., a zatem już wówczas wnioskodawczyni miała możliwość swobodnego, bez udziału uczestnika postępowania, wglądu w sprawy spółki. Po trzecie bez żadnych przeszkód gdyby wykazała się należytą starannością mogła uzyskać informacje odnośnie ewentualnego zadłużenia w urzędzie skarbowym i w zakładzie ubezpieczeń społecznych.
Oczywiście powyższe nie usprawiedliwia zachowania M. P. (2) w zakresie nieinformowania żony o trudnej sytuacji finansowej prowadzonej przez nich spółki.
Uczestnik postępowanie bezspornie (...), doprowadził do przekraczającego kwotę (...)zł zadłużenia poprzez niespłacanie zobowiązań podatkowych, nieopłacenie składek do ZUS i niewywiązywanie się ze zobowiązań względem innych podmiotów. Wnioskodawczyni nie wykazała jednak, aby uczestnik postępowania wyzbywał się składników majątkowych znacznie poniżej ich wartości lub też podejmował ryzykowne transakcje bądź też trwonił majątek. M. P. (2) odbył skutecznie (...)w związku z (...), podjął pracę zarobkową i cieszy się dobrą opinią w miejscu pracy. Zdaniem Sądu Rejonowego powyższe uzasadnia wniosek, iż gdyby pomiędzy uczestnikami postępowania w dalszym ciągu istniała wspólność majątkowa niewłaściwe zachowania uczestnika w zakresie zarządu majątkiem wspólnym nie byłyby w przyszłości przez niego kontynuowane.
Na skutek działań podjętych przez wnioskodawczynię małżonkowie dokonali podziału jednej z posiadanych nieruchomości na mniejsze działki, które następnie zostały sprzedane a ze środków uzyskanych ze sprzedaży została spłacona znaczna część zadłużenia. Powyższe niewątpliwie także istotnie przyczyniło się do znacznie lepszego funkcjonowania przez M. P. (2).
Należy też wskazać, iż prowadzenie działalności gospodarczej zawsze związane jest z ryzykiem finansowym i prowadzące je osoby, także małżonkowie, winni oboje uczestniczyć nie tylko w jej zyskach, ale także wspólnie ponosić zobowiązania. Wiąże się ono z wieloma kosztami, na które podmiot ją prowadzący powinien mieć zabezpieczone środki finansowe. Ich brak znacząco utrudnia osiąganie zysków. Małżonkowie spłacili w przeważającej mierze zadłużenie, zaprzestali dalszego prowadzenia działalności, a M. P. (1) od ponad dwóch lat aktywnie sprawowała zarząd majątkiem wspólnym i to ona inicjowała wszelkie działania w tym zakresie, zaś M. P. (2)uczestniczył w tych działaniach. Powyższe skutkowało oceną, iż brak byłoby podstaw do pozbawienia uczestnika postępowania zarządu majątkiem wspólnym gdyby ustrój małżeńskiej wspólności nadal istniał.
Reasumując, żądanie wnioskodawczyni utraciło w chwili zamknięcia rozprawy niezależnie od ustaleń faktycznych podstawę w przepisach prawa materialnego i dlatego też podlegało oddaleniu.
Z wszystkich wyżej wymienionych względów Sąd Rejonowy na podstawie art. 40 kro orzekł jak w sentencji.
Orzeczenie zostało wydane na posiedzeniu niejawnym na podstawie art. 15 zzs 2 ustawy z dnia 02 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. 2020, poz 374 z późn. zm.)
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 520 § 1 kpc.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Pruszkowie
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Katarzyna Gizińska
Data wytworzenia informacji: