III RC 228/15 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Pruszkowie z 2016-02-29
Sygn. akt III RC 228/15
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 29 lutego 2016 r.
Sąd Rejonowy w Pruszkowie, Wydział III Rodzinny i Nieletnich
w składzie następującym:
Przewodniczący: SSR Mirosław Barszcz
Protokolant: sekretarz sądowy Katarzyna Nowicka
po rozpoznaniu w dniu 19 lutego 2016 r. w Pruszkowie
na rozprawie
sprawy z powództwa B. Z.
przeciwko małoletniej E. Z. reprezentowanej przez przedstawiciela ustawowego M. Z.
o obniżenie alimentów
1. powództwo oddala;
2. odstępuje od obciążania powoda zwrotem kosztów procesu.
UZASADNIENIE
B. Z. w dniu 24 kwietnia 2015 r. wniósł do Sądu Rejonowego w Pruszkowie powództwo o obniżenie alimentów zasądzonych wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia (...) r. wydanym w sprawie VII C 287/13 z kwoty 800 zł miesięcznie do kwoty 200 zł miesięcznie od października 2014 roku na rzecz małoletniej E. Z. oraz zobowiązanie małoletniej do zwrotu nadpłaty. W uzasadnieniu pozwu powód podał m.in., że wnosi o znaczące obniżenie alimentów ze względu na zmianę sytuacji życiowej, pogorszenie się stanu zdrowia, znaczące ograniczenie możliwości zarobkowych, powstanie niezdolności do pracy, wzrost wydatków związanych z zaspokojeniem podstawowych potrzeb życiowych, ponoszenie zwiększonych kosztów na córkę podczas pobytu u niego, ogromną poprawę sytuacji materialnej matki małoletniej, zmniejszenie potrzeb małoletniej i ogromną dysproporcję w poziomie życia jego i pozwanej. Ponadto wskazał, iż ze względu na radykalną zmianę sytuacji życiowej od października 2014 roku, wnosi o znaczące obniżenie alimentów na rzecz pozwanej z datą wsteczną (k. 3). W piśmie złożonym w dniu 28 maja 2015 r. w uzupełnieniu pozwu podniósł także, że koszty związane z jego usprawiedliwionymi podstawowymi potrzebami wynoszą dużo ponad 4000 zł. Składają się na nie koszty na zakup żywności, lekarstw, okularów, środków higienicznych, odzieży, opłaty za leczenie, transport, utrzymanie samochodu, koszty związane z wykonywaniem kontaktów z dzieckiem, zobowiązania z tytułu majątku wspólnego np. ubezpieczenie nieużywanego samochodu, kredyty, mieszkanie, samochód i jego podział. Wskazał także, że ze względu na to, iż nie posiada własnego lokum musi ponosić samodzielnie wysokie koszty około 1500 zł związane z zapewnieniem sobie i córce potrzeb mieszkaniowych (koszt wynajmu i media). Cierpi na (...). Oprócz diety zmuszony jest do korzystania z leków i środków farmakologicznych. Ponadto, aby leczenie było prawidłowe powinien korzystać z (...), której stosowanie to koszt 300 zł miesięcznie. Wskazał, iż na leki powinien przeznaczać 800 zł miesięcznie, jednak z uwagi na trudną sytuację majątkowa nie stać go na wykupienie wszystkich leków i prawidłowe leczenie. Zmuszony jest stale leczyć się u(...) oraz doraźnie u innych specjalistów. Podniósł także, że jak wynika z załączonych przez przedstawicielkę ustawową małoletniej powódki dokumentów czynsz za mieszkanie wynosi średnio 400 zł, a nie 517 zł jak oświadczyła przy ustalaniu wcześniejszych alimentów. Zmniejszyła się również opłata za media. Tym samym alimenty powinny również zostać proporcjonalnie zmniejszone. Małoletnia przestała uczęszczać na zajęcia dodatkowe, zrezygnowała z akrobatyki, nie uczęszcza na lekcje angielskiego, naukę jazdy konnej ani żadne inne wcześniej deklarowane zajęcia. Od przyszłego roku odpadną koszty związane z zakupem podręczników, gdyż będą one dofinansowane dla wszystkich uczniów. Obecnie opiekuje się córką prawie połowę wakacji i ferii, więc koszty z tego tytułu się znoszą. Córka od tego roku zaczęła sama chodzić i wracać ze szkoły, czym zredukowały się koszty transportu. Sytuacja materialna matki małoletniej znacznie się poprawiła. Otrzymała dużą podwyżkę i osiąga średnio miesięcznie zarobki nie jak wcześniej w wysokości 4800 zł, a ponad 9000 zł. Ponadto w sposób ciągły otrzymuje znaczne darowizny od swoich rodziców. Dodatkowo zaczęła pełnić funkcję (...)w międzynarodowej firmie (k. 29-33v).
W odpowiedzi na pozew z dnia 3 września 2015 r. przedstawicielka ustawowa małoletniej pozwanej M. Z. wniosła o oddalenie powództwa. W uzasadnieniu podała m.in., że sytuacja majątkowa i osobista powoda nie pogorszyła się. Nie jest prawdą, że powód był zmuszony wyprowadzić się z P., gdzie za czynsz najmu uiszczał kwotę 1100 zł. Powód świadomie przeniósł się do nowego miejsca oddalonego od miejsca zamieszkania dziecka o około 50 km, powodem czego była chęć zamieszkania z konkubiną M. K.. Poddaje zatem w wątpliwość, by powód uiszczał z tego tytułu jakiekolwiek wydatki na najem. Powód nie przedstawił żadnej umowy na tę okoliczność. Umowa pożyczki na cele mieszkaniowe z dnia (...) została zawarta przed rozpoznaniem apelacji w sprawie o rozwód, nie jest to zatem żadna zmiana okoliczności. Przyznanie powodowi świadczenia rehabilitacyjnego świadczy o tym, że istnieją rokowania na odzyskanie przez niego całkowitej zdolności do pracy. Choroby na jakie powołuje się powód zaistniały już w trakcie trwania małżeństwa i wtedy nie ograniczały go w pracy zawodowej. Powód nie użytkuje (...). Pozwana kwestionuje wydatki na paliwo, skoro powód ma problemy z ręką, to w jaki sposób prowadzi samochód. Powód nie wydatkuje kosztów utrzymania z tytułu czynszu za mieszkanie położone w P. ul. (...), ubezpieczenie za mieszkanie i O. (...) pokrywane jest w całości przez matkę małoletniej. Ponadto podniosła, iż w piśmie złożonym do sprawy o podział majątku powód zgłosił gotowość przejęcia na wyłączną własność lokalu mieszkalnego położonego w P.. Takie stanowisko zdaniem przedstawicielki ustawowej małoletniej świadczy o tym, że powód ma środki pieniężne na spłatę pozwanej, ma możliwości finansowe. Nadto wskazała, iż wbrew twierdzeniom powoda, nie uległy zmniejszeniu uzasadnione koszty utrzymania małoletniej pozwanej, których koszt szacuje na około 2700 zł miesięcznie. Jedynym źródłem utrzymania matki małoletniej jest wynagrodzenie za pracę w kwocie 5200 zł. Spółka, w której pełniła rolę (...)została wykreślona z KRS w dniu (...) r. Samodzielnie spłaca kredyt hipoteczny zaciągnięty we frankach szwajcarskich, którego rata miesięczna wynosi 1300 zł (k. 80-86).
B. Z. popierał powództwo o obniżenie alimentów od 01 października 2014 r. do kwoty 200 zł miesięcznie (k. 304, płyta CD – k. 308, k. 347, płyta CD – k. 349), a następnie na rozprawie w dniu 10 grudnia 2015 r. zmodyfikował powództwo w ten sposób, że wnosił o obniżenie alimentów począwszy 01 października 2014 roku do kwoty 200 zł płatnych do rąk matki małoletniej oraz przekazywanie alimentów w formie niepieniężnej w kwocie 200 zł (k. 421, płyta CD - k. 424). Popierał powództwo w toku całego procesu i do chwili zamknięcia rozprawy wnosił o obniżenie alimentów (k. 450, płyta CD – k. 453).
Przedstawicielka ustawowa małoletniej pozwanej E. Z. powództwa nie uznała i do chwili zamknięcia rozprawy wnosiła o jego oddalenie w całości (k. 304, płyta CD – k. 308, k. 347, płyta CD – k. 349, k. 421, płyta CD k. 424, k. 450, płyta CD - k. 453).
Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:
E. Z. urodzona dnia (...) w W. pochodzi ze związku małżeńskiego M. Z. i B. Z. rozwiązanego przez rozwód. Alimenty od B. Z. na rzecz małoletniej E. Z. zostały ustalone wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia (...) r. w sprawie VII C 287/13 na kwotę po 800 zł miesięcznie. Orzeczenie uprawomocniło się znacznie później z uwagi na postępowanie apelacyjne, w wyniku którego zapadł wyrok w dniu (...) r. w sprawie I ACa 885/14.
B. Z. w dacie orzekania rozwodu miał 35 lat. Pracował w firmie (...) na stanowisku (...). Z tego tytułu osiągał średni miesięczny dochód w wysokości 3251 zł netto. Pozwany podnosił jednak, że 1/3 jego średniego zarobku to premie uznaniowe. Cierpiał na (...), co wiązało się z koniecznością stałego przyjmowania leków. Ponadto leczył się u (...)od września 2012 roku. Od wyprowadzki ze wspólnego mieszkania stron, wynajmował mieszkanie za 1200 zł miesięcznie.
Obecnie B. Z. ma lat 37, od stycznia 2015 roku wynajmuje mieszkanie o pow. około 30m2 w D.. Nadal jest zatrudniony w tej samej firmie. Od (...) r. pozostawał na zwolnieniu lekarskim, a aktualnie na świadczeniu rehabilitacyjnym, które zostało przyznane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych do końca marca 2016 roku. Świadczenie rehabilitacyjne wynosi 2800 zł-2900 zł netto, co stanowi 75% wysokości wynagrodzenia za pracę netto. Zostało przyznane z uwagi na ranę (...). Przeszedł w sumie trzy operacje, mające na celu rekonstrukcję. Pierwsza operacja była po wypadku, a kolejna (...) roku. Operacja się nie udała, przeszczep się nie przyjął. Miał zaplanowana kolejną operację na (...)r., jednakże termin został odwołany z uwagi na brak miejsca. Wizytę lekarską ma wyznaczoną za 2 miesiące, nie ma wyznaczonego kolejnego terminu u lekarza orzecznika. Będzie starał się o rentę. Nie otrzymał odszkodowania z powodu wypadku, ponieważ zdarzenie miało miejsce poza godzinami pracy. Leczy się u lekarzy specjalistów. Pozostaje pod kontrolą (...), stomatologa, (...), stosuje dietę. Pogorszeniu uległ wzrok. Ponosi koszty leczenia, lekarstw oraz dojazdów na wizyty. Koszty leków to minimum 100 zł, a średnio jest to koszt 300 zł miesięcznie. Choruje na (...). (...)jest częściowo refundowana. Zakład pracy sfinansował mu zakup (...). Przed wypadkiem otrzymywał wynagrodzenie około 3200 zł, które ulegało zmianie po restrukturyzacji. Według wyjaśnień B. Z., nie otrzymał on wypowiedzenia zmieniającego wynagrodzenie. Po tej zmianie wynagrodzenie wynosiło 3000 zł, a nawet 2000 zł miesięcznie w zależności od wysokości premii. Spłaca pożyczkę, której rata miesięczna wynosi 268 zł. Do spłaty pozostała kwota 2000 zł. Ma kredyt na pralkę, pozostało do spłaty 10 rat po 114,90 zł. Pożyczył pieniądze od znajomych, z tego tytułu ma kilka tysięcy zadłużenia, którego nie spłaca. Z uwagi na zaległości w płaceniu alimentów, prowadzone jest postępowanie egzekucyjne. Pracodawca przekazuje Komornikowi 800 zł oraz 150 zł na koszty egzekucyjne. Po dokonaniu potrąceń oraz zapłacie rat pożyczki i kredytu pozostaje mu około 1700 zł-1800 zł netto, w zależności od miesiąca. Wyjaśnił, że ponosi opłaty miesięczne za prąd około 500 zł (ogrzewanie jest na prąd), czynsz około 400 zł, wynajem około 400 zł, gaz około 70 zł. W mieszkaniu jest terma do grzania wody oraz hydrofor. Nie posiada rachunków ani umowy za wynajem. Opłata za abonament telefoniczny to około 100 zł miesięcznie, a jedzenie 700 zł. Sprawa o podział majątku dorobkowego nie została zakończona. Nie korzysta z majątku wspólnego. Poza małoletnią córką innych osób na utrzymaniu nie posiada. W 2015 roku spędził wakacje z dzieckiem nad jeziorem i nad morzem wraz z dziadkami ojczystymi córki. Ponosił koszty wyżywienia, a jego rodzice koszty transportu. Jest zameldowany w K., gdzie wcześniej mieszkał w mieszkaniu komunalnym, z którego korzystała jego babcia, która zmarła. Wcześniej wynajmował mieszkanie w P., następnie przeprowadził się do C., potem do D.. Z uwagi na to że nie wykonuje pracy, obecnie od około 3 miesięcy przebywa w K. u rodziców. Nadal jednak płaci za mieszkanie wynajmowane, w którym na stałe nie przebywa. Wyjaśnił, że dokłada się do mieszkania rodziców, ale nie potrafił określić w jakiej kwocie. Podał, że sam prowadzi gospodarstwo domowe oraz że nie chciał mieszkać w P., bo obawiał się, że będzie go nachodzić matka dziecka i dlatego w trakcie procesu nie chciał wskazać dokładnego adresu swojego miejsca zamieszkania. Kontakty z córką odbywają się w pierwszy i trzeci weekend miesiąca, od piątku do niedzieli. Jeśli zabiera dziecko do K., koszt podróży wynosi 300 zł z uwagi na odległość około 300 km w jedną stronę. Korzysta z samochodu S. (...), którego jest współwłaścicielem, jako właściciel pojazdu figuruje jego ojciec L. Z.. Samochód jest na benzynę, spala około 7 litrów paliwa na 100 km. W chwili obecnej nic nie przekazuje na potrzeby dziecka. To co kupie córce zostaje u niego.
Małoletnia E. Z. w dacie orzekania rozwodu miała 7 lat, mieszkała z matką w P. i uczęszczała do szkoły podstawowej.
Obecnie małoletnia E. Z. ma 9 lat, nadal mieszka z matką i uczęszcza do trzeciej klasy szkoły podstawowej.
M. Z. w dacie orzekania rozwodu miała 36 lat, mieszkała z córką w P.. Pracowała na stanowisku (...) w firmie (...), z miesięcznym wynagrodzeniem w wysokości 4822,49 zł netto.
Obecnie M. Z. ma lat 38, z zawodu jest (...). Pracuje cały czas w tym samym miejscu. Otrzymuje wynagrodzenie z tytułu umowy o pracę w wysokości 5200 zł netto. Premia roczna za 2014 rok wyniosła 9000zł brutto. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie netto z ostatnich 12 m-cy wynosi 5764,89 zł. Wynagrodzenie to obejmuje część zmienną tj. premię roczną uzależnioną od wyników spółki w miesięcznej wysokości 537,12 zł netto. Z wynagrodzenia potrącana jest składka na opiekę medyczną w wysokości 67 zł oraz składka na ubezpieczenie na życie w kwocie 33,20 zł. Nie posiada innych dochodów. Była (...)w spółce, która już nie istnieje. W dalszym ciągu mieszka wraz z córką w P.. Ponosiła koszty zajęć dodatkowych córki: zajęcia plastyczne - 50 zł, aktorskie - 70 zł, kurs języka angielski w szkole 200 zł-190 zł miesięcznie, opłata za basen - 200 zł za semestr. Małoletnia obecnie nie uczęszcza na tańce, których koszt wynosił 40 zł i dramę, za którą płaciła 70 zł. Od kwietnia do czerwca dziecko uczęszczało na te zajęcia. Podała także, że obecnie córka chodzi na zajęcie plastyczne w MOK, których koszt wynosi 50 zł, tańce – 40 zł i język angielski – 220 zł oraz na basen ze szkoły – 160 zł za semestr. Korzysta z obiadów w szkole – koszt jednego obiadu to 4 zł oraz chodzi na kółko redaktorskie, które jest bezpłatne, natomiast potrzebne są przybory, których koszt oceniła na około 10 zł miesięcznie. Koszt wyprawki szkolnej to około 80 zł-100 zł miesięcznie. Są to koszty ponoszone w roku szkolnym. Wskazała, że ponosi także koszty utrzymania mieszkania - czynsz został podniesiony z kwoty 517 zł na 539 zł. Korzysta w pracy z opieki medycznej wraz z dzieckiem, za co częściowo płaci pracodawca, a częściowo sama opłaca i koszty pokrywane są z ZFŚS, z którego może wykorzystać 380 zł. Zamieszkuje w mieszkaniu stanowiącym majątek wspóny z B. Z., natomiast ratę kredytu spłaca sama w wysokości około 1300 zł. Innych nieruchomości nie posiada. Posiada samochód, który wchodzi w skład majątku wspólnego z B. Z.. Opłaca składkę na radę rodziców, obiady, świetlicę. Ponosi koszty wyżywienia córki około 300 zł i koszty ubraniowe 250 zł. Córka musi nosić aparat ortodontyczny, ma wskazania do noszenia stałego aparatu. Na przełomie marca i kwietnia zostanie zrobiony wycisk. Nosi okulary do czytania i odrabiania lekcji. Dziecko przygotowuje się do Pierwszej Komunii, koszty z tym związane według matki pozwanej to około 100 zł. Koszty obozu zimowego małoletniej to 950 zł, a wraz z karnetami 1200 zł. W ocenie matki małoletnie pozwanej jej miesięczny koszt utrzymania wynosi 2700 zł. W porównaniu z okresem poprzednim koszt utrzymania małoletniej nie zmniejszył się, jest na takim samym poziomie.
Sąd ustalił powyższy stan faktyczny w oparciu o następujące dowody: zeznania powoda k. 304-305, płyta CD – k. 308, k. 422, płyta CD – k. 424, k. 450v-451, zeznania przedstawicielki ustawowej małoletniej pozwanej k. 305-306, płyta CD – k. 308, k. 348, płyta CD – k. 349, k. 451, płyta CD – k. 453, zestawienie kosztów powoda k. 35-36, historię rachunku bankowego powoda k. 39, k. 41, 54-54v,k. 56, k. 280-281,k. 357-359, k. 357-359, umowę w sprawie pożyczki z ZFŚS powoda k. 40, kartę informacyjną leczenia szpitalnego powoda k. 42-43, kartę medycznych czynności ratunkowych k. 44, fakturę k. 45-53v, polisę komunikacyjną powoda k. 55-55v, kopię odpisu wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie k. 58-59, wydruk ze strony internetowej KRS k. 61-62, zestawienie wydatków na dziecko i kosztów utrzymania k. 89-92, k. 108-110, umowę najmu powoda k. 93-94, fakturę k. 111-117, potwierdzenie transakcji zakupu z paragonem k. 118-128, k. 140, k. 142-143, k. 145, k. 148-149, k. 151-154, k. 159-161, k. 163-164, k. 165-166, k. 168-171, k. 175, k. 183-185, k. 216-222, k. 257, fakturę k. 129-135, paragon k. 136, zestawienie wydatków k. 139, paragony k. 138, fakturę k. 139, paragony k. 141, kopie biletów do kina i rachunku k. 144, fakturę k. 146, zestawienie wydatków na ubrania k. 142, paragony k. 150, faktury k. 155-158, faktura 162, faktura k. 167, paragony k. 172-174, zestawienie wydatków k. 176, kopię kart leczenia pozwanej k. 177-180, fakturę k. 181-182, paragon k. 186, zestawienie opłat za media k. 187, potwierdzenie transakcji zapłaty za Internet k. 188-190, potwierdzenie transakcji k. 191-192, k. 194-197, k.199-201, k.205-208, k. 211, k. 213-215, k. 227-230, k. 232-234, k. 238-239, k.241-244, k. 252, k. 340-343, k. 346, k. 409, k. 413, fakturę proforma za gaz k. 193, fakturę za prąd k. 198, informacja o nadpłacie za czynsz k. 202, zestawienie wydatków na zajęcia dodatkowe k. 203, zaświadczenie o zajęciach korekcyjnych k. 204, oświadczenie o dodatkowych kosztach poniesionych w roku szkolnym 2014/2015 k. 209, deklaracja k. 210, potwierdzenie opłaty za obiady szkolne k. 212, potwierdzenie zawarcia umowy ubezpieczenia wraz z polisą k. 223-226, informacja o nadpłacie za czynsz k. 231, faktura k. 235-237, faktura proforma za gaz k. 240, fakturę za prąd k. 245, harmonogram spłat kredytu k. 246-246v, potwierdzenie zapłaty raty kredytu k. 247-251, polisa ubezpieczeń komunikacyjnych k. 253-254, fakturę k. 255, paragon za wymianę amortyzatorów w samochodzie k. 256, potwierdzenie wymiany pompy k. 258, zamówienie k. 259, zaświadczenie ze spółdzielni k. 262, zaświadczenie z banku k. 263, informacja od lekarza z wynikami badań k. 264-267, zaświadczenia o zarobkach k. 269, k. 270 v, k. 441-444, pisma Komornika k. 270, k. 416-417, potwierdzenie przelewu i pokwitowanie k. 271-273v, zestawienie miesięcznych kosztów zalecanego leczenia powoda k. 274, faktury k. 275-276v, potwierdzenie zapłaty i paragon k. 277-278, fakturę k. 279, paragony i faktury k. 282-284, wydruki komputerowe k. 285-288, zestawienie kosztów dziecka k. 289-290, faktury i rachunki k. 291v-302v, dane z centralnej ewidencji pojazdów k. 319-322, faktury k. 328-330v, zestawienie miesięcznych wydatków na dziecko k. 321, karta badania stomatologicznego k. 332, potwierdzenie przelewu za prąd k. 333, wiadomość z poczty elektronicznej k. 334-335, rachunki k. 337, zaświadczenie o zarobkach k. 339, kartę tygodnia – plan lekcji k. 344-345, potwierdzenie przelewów k. 401-406, historię choroby k. 407, fakturę k. 408, faktura k. 410-412, potwierdzenie salda rachunku k. 414, skierowania i harmonogram leczenia k. 419-420, PIT-37 i potwierdzenie wysłania k. 433-435, informację ze szkoły k. 445, orzeczenie lekarza orzecznika ZUS k. 446-447,fakturę k. 448-449, wydruk komputerowy k. 356 i k. 462, PIT-37 k. 460-461.
Ustalenia Sądu znajdują uzasadnienie w przeprowadzonych dowodach, które zostały powołane przy ustalaniu podstawy faktycznej w niniejszej sprawie. Należy także wskazać, iż niektóre z pism zostały złożone w kserokopiach, to jednak nic nie wskazuje na to, by ich treść nie odzwierciedlała wiernie treści dokumentów oryginalnych. Podnieść też należy, że strony wiarygodności i mocy dowodowej tych dowodów nie kwestionowały. Jedynie jeden z dokumentów składanych przez powoda w postaci faktury za energię elektryczną był kwestionowany przez stronę pozwaną z uwagi na zakreślenie danych odbiorcy faktury. Wyjaśnienia przyczyn tego zakreślenia składane przez powoda były, zdaniem Sądu, niewiarygodne. Z tego też powodu wartość dowodowa tego dokumentu stała się nikła. Poddało to również pod wątpliwość przesłuchanie powoda w zakresie wskazywanego przez niego jego miejsca zamieszkania i prowadzenia samodzielnego gospodarstwa domowego.
Przesłuchania stron Sąd uznał za wiarygodne w częściach wzajemnie się pokrywających i korespondujących z innymi dowodami w sprawie.
Sąd nie dał wiary twierdzeniom powoda, że uległa poprawie sytuacja materialna przedstawicielki ustawowej małoletniej pozwanej, albowiem w sprawie zostało wykazane, iż spółka, w której była (...)już nie istnieje, natomiast kwota 9000 zł nie stanowi wynagrodzenia za pracę, a nagrodę roczną za 2014 rok.
Sąd nie oparł się na paragonach złożonych do sprawy, albowiem nie są one rachunkami imiennymi i nie stanowią one dowodu zakupu określonej rzeczy lub usługi dla konkretnej osoby.
Sąd pominął wnioski o zwrócenie się do KPP w P. oraz placówki medycznej o dokumentację medyczna. Sąd pominął również wniosek o podanie nazwy placówki medycznej i o złożenie umowy najmu. Zdaniem Sądu dowody te nie były konieczne w sprawie, gdyż okoliczności, na które zostały powołane zostały dostatecznie wyjaśnione przed Sądem za pomocą innych dowodów. Przeprowadzenie dowodów tych doprowadziłoby jedynie do zbędnej zwłoki. W zakresie umowy najmu mieszkania należy podnieść, iż to na powodzie ciążył ciężar dowodowy w zakresie wykazania jego kosztów mieszkaniowych w takich wysokościach jak przedstawiał je ustnie. Z wagi na znaczne wysokości tych kosztów Sąd powziął wątpliwości w tym zakresie. Powód natomiast konsekwentnie ukrywał miejsce swojego zamieszkania. Jego wyjaśnienia w tym zakresie były niewiarygodne.
W zakresie stanu poprzedniego Sąd posiłkował się ustaleniami Sądu Okręgowego w Warszawie dokonanymi w sprawie rozwodowej o sygn. akt VII C 287/13.
Sąd Rejonowy zważył co następuje:
Zgodnie z treścią art. 133 kro na obydwojgu rodzicach ciąży obowiązek łożenia na utrzymanie dzieci, które nie są jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie. Zakres tego obowiązku, stosownie do przepisu 135 kro, wyznaczają z jednej strony usprawiedliwione potrzeby osoby uprawnionej, z drugiej zaś zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego. Przez usprawiedliwione potrzeby należy rozumieć nie tylko elementarne potrzeby polegające na zapewnieniu minimum egzystencji, ale także takie, które stworzą uprawnionemu normalne warunki bytowe odpowiadające jego wiekowi, stanowi zdrowia, wykształceniu i statusowi rodziców.
Stosownie do treści przepisu art. 138 kro w zakresie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Zmiana stosunków może zatem prowadzić do obniżenia alimentów wówczas gdy zmianie ulegną potrzeby uprawnionego albo zmienią się możliwości zarobkowe lub majątkowe strony do alimentacji zobowiązanej.
W niniejszej sprawie wysokość alimentów od B. Z. na rzecz małoletniej E. Z. ustalona została wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia(...) r. w sprawie VII C 287/13 na kwotę po 800 zł miesięcznie. Orzeczenie uprawomocniło się znacznie później z uwagi na postępowanie apelacyjne, w wyniku którego zapadł wyrok w dniu (...) r. w sprawie I ACa 885/14. Powód kilkukrotnie występował do Sądu o określenie jego obowiązków w stosunku do córki, nie tylko alimentacyjnych. Nie sposób przyjąć, że Sąd Apelacyjny badał sytuację tylko w zakresie kontaktów, a nie odnosił się co do kosztów utrzymania dziecka w trakcie tych kontaktów. W związku z tym, argument podnoszony przez powoda, że pokrywa koszty utrzymania dziecka w czasie kontaktów, jak również żądanie, że chciałby w sposób rzeczowy partycypować w kosztach utrzymania dziecka w kwocie 200 zł, jest chybiony. Oczywistą rzeczą jest, iż w trakcie kontaktów winien on pokrywać koszty utrzymania dziecka. Kontakty te to w roku szkolnym jedynie 4 pełne dni miesięcznie. Obowiązek alimentacyjny określany jest kwotowo, natomiast rzeczowo powód jest zobowiązany do utrzymywania dziecka w trakcie kontaktów, co wynika z ogólnych zasad oraz rozstrzygnięcia Sądu Apelacyjnego w Warszawie określającego kontakty.
Dla uwzględnienia powództwa decydujące stało się ustalenie, czy od tej ostatniej daty nastąpiła taka zmiana stosunków, która uzasadniałaby obniżenie alimentów należnych E. Z. od ojca B. Z.. Podkreślić więc należy, iż wyrok apelacyjny został wydany (...) r., a powód żąda obniżenia alimentów już od października 2014 r. Dotychczas poszczególne raty alimentacyjne były przekazywane na bieżąco w wyniku egzekucji komornika.
Warto wskazać, iż konsekwencją rozwodu i rozdzielnego zamieszkiwania jest zwiększenia kosztów utrzymania ponoszonych przez M. Z. oraz B. Z.. Oczywistą rzeczą jest, iż prowadzenie dwóch oddzielnych gospodarstw domowych jest droższe, niż jednego.
Odnośnie usprawiedliwionych potrzeb małoletniej pozwanej należy wskazać, iż w okresie będącym przedmiotem zainteresowania Sądu nie uległy one zmianie. W sprawie zostało ustalone, że małoletnia nadal uczęszcza do tej samej szkoły. Poza szkołą chodzi na dodatkowe, płatne zajęcia. Ponadto powód nie wykazał, by usprawiedliwione potrzeby małoletniej córki uległy zmniejszeniu w okresie stanowiącym zainteresowanie Sądu. Co prawda podnosił, iż koszty mieszkaniowe uległy zmniejszeniu, to jednak nie znalazło poparcia w ustalonym stanie faktycznym. Reasumując ten wątek, zdaniem Sądu, brak jest podstaw leżących po stronie małoletniej powódki, uzasadniających obniżenie wysokości alimentów.
Jak zostało to już wyżej wskazane zakres świadczeń alimentacyjnych nie zależy tylko od usprawiedliwionych potrzeb osoby uprawnionej, ale również od możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji. Górną granicą świadczeń alimentacyjnych są zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego. Decydująca zatem dla ustalenia wysokości obowiązku alimentacyjnego B. Z. w niniejszej sprawie stała się ocena jego możliwości zarobkowych i majątkowych. W tym miejscu należy stwierdzić, że przez ustawowe określenie „możliwości zarobkowe i majątkowe” rozumie się nie tyko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane ze swojego majątku, lecz te zarobki i dochody, które osoba zobowiązana do alimentacji może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych.
W ocenie Sądu sytuacja zarobkowa pozwanego nie uległa takiej zmianie, która wskazywałaby, iż nie jest w stanie ponosić raty alimentów na dotychczasowym poziomie. W sprawie zostało ustalone, iż powód jest zatrudniony od wielu lat w tej samej firmie. Faktem jest, że od (...) roku nie świadczy bezpośrednio pracy, albowiem początkowo przebywał na zwolnieniu lekarskim z uwagi na przebyty wypadek i uszkodzenie ręki, a obecnie na świadczeniu rehabilitacyjnym z tego powodu, to jednak uzyskuje z tego tytułu zasiłek, a zatem posiada stały dochód, obecnie w wysokości 75% wynagrodzenia, które by uzyskiwał gdyby nie uległ wypadkowi. Charakter świadczenia rehabilitacyjnego wskazuje na czasową niemożność pracy i rokowanie poprawy stanu zdrowia.
Nie można też przyjąć, że dopóki uzyskuje świadczenie, to z uwagi na brak konieczności świadczenia pracy, zasadne jest zamieszkiwanie przez niego u rodziców w K. i pokrywanie kosztów mieszkaniowych i równocześnie wynajmowanie mieszkania w D. w okolicach odległych od miejsca zamieszkania dziecka, co generuje dodatkowe, znaczne koszty. Powód nie potrafił w sposób racjonalny wytłumaczyć, z jakiego powodu to mieszkanie w dalszym ciągu wynajmuje. W ocenie Sądu, w chwili obecnej zasadne byłoby zamieszkiwanie w jednym miejscu, a nie pokrywanie dodatkowo kosztów utrzymania w K. oraz kosztów dojazdu do dziecka. Zdaniem Sądu argumentacja dotycząca utajnienia adresu zamieszkania przez powoda była nieracjonalna, wskazująca na chęć ukrycia pewnych okoliczności. Zarzut taki był konsekwentnie stawiany przez stronę pozwaną, która podnosiła, iż powód nie zamieszkuje sam, więc nie ponosi samodzielnie kosztów mieszkaniowych związanych z wynajęciem mieszkania. Dlatego też z uwagi na to, że to na powodzie ciążył obowiązek dowodowy, Sąd przyjął, że nie wykazał on w sposób odpowiedni kosztów swojego utrzymania, zasadności pokrywania tak dużych kosztów najmu mieszkania, w tym wysokich kosztów energii elektrycznej. Nawet gdyby przyjąć zasadność dalszego najmu mieszkania, to z uwagi na faktyczne zamieszkiwanie w K., powód nie powinien generować i z tego względu regularnie ponosić wysokich kosztów za energię elektryczną. Powód nie rozwiał wątpliwości przedstawionych przez przedstawicielkę małoletniej powódki, że nie zamieszkuje w tym mieszkaniu sam, a w związku z tym też nie ponosi wyłącznie sam kosztów związanych z utrzymaniem mieszkania.
Jeżeli w przyszłości sytuacja powoda ulegnie zmianie i trwale nie będzie mógł pracować, wtedy być może zasadnym będzie obniżenie alimentów na rzecz córki. Natomiast w chwili obecnej nawet po dokonaniu potrąceń, które są dokonywane z uwagi na brak realizowania obowiązku alimentacyjnego w odpowiednim zakresie oraz z tytułu spłaty kredytu, powód uzyskuje środki finansowe. Zdaniem Sądu powinny one wystarczyć na samodzielne, racjonalne utrzymanie się powoda, albowiem były to środki w kwocie około 1700 zł-1800 zł miesięcznie, nie licząc jednego miesiąca, w którym były w one niższej wysokości. W odniesieniu do kosztów ponoszonych przez powoda związanych z leczeniem, zdaniem Sądu dochody, które uzyskuje powód pozwalają na pokrycie usprawiedliwionych jego potrzeb w tym zakresie. Pod tym względem w ocenie Sądu nie zaszły zasadnicze zmiany. W dacie orzekania w poprzedniej sprawie powód uzyskiwał wynagrodzenie ze stosunku pracy, a obecnie przebywa na zasiłku z uwagi na problemy zdrowotne z ręką. Koszty ponoszone z uwagi na leczenie są na takim samym poziomie co uprzednio. Zdaniem Sądu stan zdrowia powoda nie jest zadowalający, albowiem ma liczne schorzenia, które rzutują na jego możliwości zarobkowe, jednakże na chwilę obecną nie posiada on orzeczenia lekarza orzecznika ZUS o całkowitej niezdolności do pracy. Świadczenie rehabilitacyjne zostało przyznane jedynie czasowo, do(...) r.
Sytuacja majątkowa powoda nie uległa zmianie. Jest on w dalszym ciągu współwłaścicielem mieszkania, które wchodzi w skład majątku wspólnego. Postępowanie o podział majątku dorobkowego nie zostało zakończone. Nie nabył on żadnych nowych elementów majątku. Powód winien samodzielnie i regularnie pokrywać raty zasądzonych alimentów, co mogłoby spowodować odpadnięcie kosztów egzekucji komornika.
W ocenie Sądu kwota 800 zł miesięcznie alimentów na dziecko nie jest kwotą najniższą, ale też nie jest nadmierna i nie przekracza możliwości powoda, a jednocześnie pozwala na zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb małoletniej pozwanej i zapewnienie kosztów własnego utrzymania powoda, pokrycia jego własnych usprawiedliwionych potrzeb i zobowiązań w stosunku do osób trzecich. Sąd uwzględnił również, iż powód nie posiada żadnych innych osób na utrzymaniu.
Należy również wskazać, iż obowiązek alimentacyjny na równi winien być pokrywany przez powoda z innymi jego zobowiązaniami. Nie można przyjąć, iż powód winien w pierwszej kolejności pokryć wszystkie swoje zobowiązania, a dopiero jak zostaną mu jakieś pieniądze może uiszczać alimenty. Bezsporne jest, że będąc na świadczeniu rehabilitacyjnym powód uzyskuje mniejszy dochód niż z wynagrodzenia za pracę, jednakże powinien w tej sytuacji racjonalnie podchodzić do swoich wydatków i terminów płatności alimentów, które naraża powoda na dodatkowe koszty. Winien on rozważyć zasadność ponoszenia kosztów wynajmu mieszkania, za które podnosił, że ponosi znaczne koszty i równoczesnego zamieszkiwana u rodziców w K., gdzie również dokłada się do kosztów mieszkaniowych, a dodatkowo z uwagi na kontakty z córką ponosi wysokie koszty dojazdu z K. do P.. Racjonalne działanie wymaga od powoda zredukowanie tych kosztów w okresie braku świadczenia stosunku pracy, co pozwoli na pokrywanie jego wszystkich potrzeb i ponoszenie ciążących na nim alimentów.
Należy też pamiętać, iż do alimentowania E. Z. zobowiązany jest nie tylko powód, ale również matka pozwanej. W rzeczonym okresie w jej sytuacji nie zaszły takie istotne zmiany, które uprawniałyby do obciążenia jej kosztami utrzymania małoletniej córki praktycznie w całości, bo tak to by miało wyglądać w przypadku uwzględnienia powództwa. M. Z. nadal bowiem pozostaje w stosunku pracy w tej samej firmie i osiąga dochody zbliżone do poprzednich. Wynagrodzenie obejmuje część zmienną tj. premię roczną, która jest uzależniona od wyników spółki, a zatem nie jest to stały miesięczny dochód. Spółka, w której była (...)nie istnieje, a zatem nie osiąga z tego tytułu dochodów. Ponadto M. Z. swój obowiązek alimentacyjny wobec córki spełnia i spełniała w znacznej części poprzez osobiste starania o jej utrzymanie i wychowanie.
Powyższe skutkowało oceną Sądu, iż powód może łożyć na rzecz córki kwotę po 800 zł miesięcznie.
Reasumując, w ocenie Sądu w rozpoznawanej sprawie nie nastąpiła taka istotna zmiana stosunków, która uzasadniałaby obniżenie wysokości obowiązku alimentacyjnego ciążącego na B. Z. wobec jego córki i dlatego też powództwo należało oddalić. Należy również wskazać, iż powód żądał obniżenia alimentów od miesiąca kolejnego po wydaniu wyroku apelacyjnego w sprawie rozwodowej. Taki krótki okres od czasu poprzedniego wyroku, bez wykazania istotnych zmian, które musiałyby nastąpić z miesiąca na miesiąc, nie pozwalał na przyjęcie zasadności powództwa. Obniżenie alimentów z datą wsteczną w sytuacji spożytkowania poszczególnych rat alimentacyjnych dodatkowo byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Tym bardziej dokonywanie potrąceń w późniejszym okresie mogłoby spowodować brak zapewniania bieżących usprawiedliwionych potrzeb małoletniej pozwanej.
Z wszystkich wyżej wymienionych względów, wobec braku przesłanek z art. 138 kro Sąd orzekł jak w sentencji.
Na podstawie art. 108 § 1 kpc Sąd rozstrzyga o kosztach w każdym orzeczeniu kończącym sprawę w instancji.
Orzeczenie o kosztach, zawarte w wyroku, oparto na treści art. 102 kpc, zgodnie z którym w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej sprawę tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Przepis wyraża zasadę słuszności w orzekaniu o kosztach, stanowiąc wyjątek od zasady odpowiedzialności za wynik procesu. Wobec zwolnienia powoda od opłaty od pozwu, powołując się na zasadę słuszności Sąd odstąpił od obciążania powoda kosztami procesu, które w przedmiotowej sprawie, z uwagi na udział adwokata po stronie pozwanej, byłyby znaczne oraz wziął pod uwagę możliwość pokrywania przez powoda potrzeb dziecka oraz koszty dojazdu związane ze stawiennictwem w Sądzie. Sąd wziął posiłkowo pod uwagę także złożone przez powoda oświadczenie majątkowe, które złożył wraz z wnioskiem o zwolnienie od kosztów sądowych. W sytuacji powoda z uwagi na to, iż uzyskiwane przez niego środki pieniężne są na bieżąco rozdysponowane, w dużej części na potrzeby małoletniej pozwanej (alimenty, koszty utrzymania w okresie kontaktów i koszty dojazdów) niezasadnym, zdaniem Sądu byłoby obciążanie powoda jeszcze zwrotem kosztów zastępstwa adwokackiego na rzecz pozwanej, co pociągnęłoby za sobą prawdopodobnie brak wykonania obowiązku alimentacyjnego na rzecz pozwanej przez okres kilku miesięcy.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Pruszkowie
Osoba, która wytworzyła informację: Mirosław Barszcz
Data wytworzenia informacji: